Elke studie begint met een goede probleemanalyse om een scherp onderzoeks- of ontwerpvraagstuk te formuleren. Of je nu zelf aan de slag gaat of overweegt een essay laten schrijven, in dit artikel bespreken we hoe je een juiste probleemanalyse schrijven voor je scriptie aanpakt en wat de betekenis hiervan is.
Wat is een probleemanalyse?
Een probleemanalyse is een gestructureerde aanpak om de probleemstelling en doelstelling van je onderzoek te verhelderen. Het helpt je om inzicht te krijgen in het onderwerp en de achterliggende oorzaken van een probleem. Hiermee leg je een solide basis voor een helder en gericht studie of ontwerp, afgestemd op de kern van je scriptie.
Wat is het doel van probleemanalyse in onderzoek?
Het doel van een probleemanalyse in je scriptie is om de kern van het probleem helder te definiëren en te begrijpen. Door het analyseren van het probleem kun je relevante onderzoeksvragen formuleren en het onderwerp effectief kaderen. Dit zorgt ervoor dat je scriptie niet alleen theoretisch sterk is, maar ook praktisch toepasbare inzichten biedt.
Wanneer moet je een probleemanalyse schrijven in een scriptie?
Een probleemanalyse in je thesis is essentieel, zowel op hbo- als wo-niveau. Het verschil ligt in de benadering: op hbo werk je meestal aan een praktisch vraagstuk dat relevant is voor de beroepspraktijk, terwijl je op wo een theoretische vraag onderzoekt die bijdraagt aan wetenschappelijke kennis. In beide gevallen is het doel hetzelfde: het duidelijk definiëren van de kern en de relevante context van het onderzoek.
Probleemanalyse maken: hoe doe je dat?
Bepaling van de aanleiding
Het maken van een probleemanalyse begint met het identificeren van de oorzaak. Je zoekt uit waarom het probleem of de kwestie relevant is en welke factoren hebben geleid tot de noodzaak om het te onderzoeken. Hierbij kun je gebruikmaken van een model of methode om de context en achterliggende oorzaken te verkennen. De aanleiding helpt je te begrijpen waarom dit onderwerp relevant is en biedt een basis voor het schrijven van de inleiding van je scriptie.
Wat is de context en achtergrond?
De tweede stap in het schrijven van een probleemanalyse is het bepalen van de context en achtergrond van het probleem.
Een methode zoals het visgraatmodel kan worden gebruikt om oorzaken en factoren te visualiseren. Daarnaast bieden vragen zoals de 6W- of 5W-methode (wie, wat, waar, wanneer, waarom, en hoe) structuur bij het onderzoeken van de achterliggende situatie.
Door deze technieken toe te passen, krijg je een volledig beeld van de omstandigheden rond het onderwerp en leg je een sterke basis voor je scriptie.
Omschrijving van het vraagstuk
Vervolgens moet je het probleem strikt definiëren. Op die manier definieer je de focus van je onderzoek en zorg je ervoor dat het haalbaar is binnen de beschikbare tijd en middelen. Een duidelijk gedefinieerd probleem vergroot ook de betrouwbaarheid en validiteit van je research , omdat je je dan richt op specifieke en betekenisvolle aspecten. Het helder omschrijven van het vraagstuk helpt je om effectieve onderzoeksvragen te formuleren en een solide basis te leggen voor verdere analyse en oplossing.
Is je vraag relevant?
In dit stadium moet je vaststellen waarom het probleem belangrijk is en welke impact het heeft op de praktijk of theorie. De relevantie van je vraagstuk wordt bepaald door te kijken naar de urgentie, praktische toepasbaarheid, en bijdrage aan bestaande kennis. Door deze stap zorgvuldig uit te voeren, kun je aantonen waarom je onderzoek de moeite waard is en hoe het waarde toevoegt aan het gekozen vakgebied of probleemcontext.
Doelen stellen
De laatste stap bij het schrijven van een probleemanalyse is het formuleren van een duidelijke probleemstelling en doelstelling. Zo zet je de richting van je onderzoek uit en bepaal je wat je wilt bereiken. De probleemstelling vormt de kern van het probleem dat je gaat onderzoeken, terwijl de doelstelling aangeeft welke resultaten je met je research nastreeft.
Een goed geformuleerde doelstelling helpt niet alleen om je hoofdvraag effectief te structureren, maar zorgt er ook voor dat je werk relevant en toepasbaar blijft binnen de gekozen context.

Probleemanalyse en probleemstelling: het verschil
Een probleemanalyse en een probleemstelling verschillen in functie en aanpak. Bij een probleemanalyse onderzoek je uitgebreid de oorzaken en context van het probleem, om een volledig inzicht te krijgen. Dit is cruciaal voor het bepalen van de relevantie en de juiste aanpak. Een probleemstelling daarentegen is een beknopte en duidelijke verklaring van het belangrijkste probleem waar je studie zich op richt. Samen vormen ze de basis voor een effectief en relevant onderzoeksproces.
Kenmerk | Probleemanalyse | Probleemstelling |
---|---|---|
Doel | Analyse van het probleem en context | Formuleren van een centrale vraag |
Lengte | Meestal langer en gedetailleerder | Kort en bondig |
Fase in het onderzoek | Beginfase | Direct na de probleemanalyse |
Voorbeeld probleemanalyse
Een goed voorbeeld probleemanalyse is een onderzoek naar de hoge werkdruk binnen een middelgroot bedrijf. De aanleiding voor dit onderzoek is het toenemende aantal burn-outs onder medewerkers. Door gebruik te maken van modellen zoals het visgraatdiagram van Ishikawa en de 5x waarom-methode, wordt onderzocht wat de onderliggende oorzaken zijn.
Bijvoorbeeld: waarom ervaren medewerkers werkdruk? Mogelijke oorzaken zijn een gebrek aan personeel, inefficiënte werkprocessen, en onduidelijke taakverdeling. Verder kan met de 6W-methode worden vastgesteld wie en wat specifiek bijdragen aan het probleem, en hoe deze factoren met elkaar samenhangen.
De analyse leidt tot een probleemstelling: “Hoe kan het bedrijf het praktijkvraagstuk van de werkdruk onder medewerkers verminderen om burn-outgevallen te voorkomen in jouw scriptie?” De doelstelling wordt: “Het ontwikkelen van concrete oplossingen om werkprocessen te verbeteren en werkdruk te verlagen.” Dit voorbeeld van een probleemanalyse laat zien hoe een gestructureerde aanpak tot praktische inzichten kan leiden.

Wat te doen na de probleemanalyse?
Na het voltooien van de probleemanalyse is het tijd om concrete stappen te zetten. Formuleer duidelijke onderzoeksvragen en deelvragen op basis van je analyse en stel een plan van aanpak op voor het schrijven van de scriptie. Gebruik de inzichten uit de probleemanalyse om een plan van aanpak op te stellen, je onderzoeksmethoden te kiezen en je data te verzamelen. Dit zorgt ervoor dat je research goed gefocust is en relevante resultaten oplevert. De probleemanalyse blijft hierbij een referentiepunt om je onderzoek scherp en doelgericht te houden.
Onze persoonlijke scriptiebegeleiding
Heb je hulp nodig bij je probleemanalyse, het schrijven van een leeswijzer scriptie, of een ander deel van je scriptie? Bij Scriptienakijkservice.nl bieden we vrijblijvende en deskundige ondersteuning voor het schrijven van hun scriptie, inclusief alle onderdelen van het proces. Neem vandaag nog contact op voor professionele scriptiebegeleiding!
FAQ
Hoe lang moet mijn probleemanalyse zijn?
Dat hangt af van de richtlijnen van je opleiding, maar meestal is een halve tot één pagina voldoende. Het belangrijkste is dat het probleem helder en volledig wordt uitgelegd.
Moet ik literatuuronderzoek doen voordat ik een probleemanalyse schrijf?
Ja, een kort literatuuronderzoek helpt je om het probleem beter te begrijpen en te zien hoe anderen het eerder hebben benaderd. Dit versterkt de relevantie en nauwkeurigheid van je analyse.
Moet ik oplossingen voorstellen in mijn probleemanalyse?
Nee, in de probleemanalyse richt je je op het beschrijven van het probleem. Oplossingen komen later aan bod in je scriptie, vaak in de conclusie of aanbevelingen.
Hoe kan ik de relevantie van mijn probleem aantonen?
Gebruik statistieken, voorbeelden uit de praktijk of wetenschappelijke literatuur om aan te tonen dat het probleem significant en actueel is. Leg uit wie er door het probleem wordt getroffen en waarom het belangrijk is om het op te lossen.
Moet mijn probleem altijd een praktisch aspect hebben?
Niet noodzakelijk. Je probleem kan theoretisch, praktisch of een combinatie van beide zijn, afhankelijk van je studie en onderzoeksdoelstellingen.
- Wat is een probleemanalyse?
- Wat is het doel van probleemanalyse in onderzoek?
- Wanneer moet je een probleemanalyse schrijven in een scriptie?
- Probleemanalyse maken: hoe doe je dat?
- Probleemanalyse en probleemstelling: het verschil
- Voorbeeld probleemanalyse
- Wat te doen na de probleemanalyse?
- Onze persoonlijke scriptiebegeleiding
- FAQ